STOWARZYSZENIE LOTNICTWA
EKSPERYMENTALNEGO

EAA 991

Opanowaliśmy aerodynamicznie żywioł powietrza podglądając ptaki ; doskonaląc technikę lotu, uczyniliśmy sobie Ziemię (dużą literą , bo chodzi o planetę) poddaną. wraz z otoczeniem przestworzy, a nawet dalej. Latamy dziś szybko, daleko, wysoko. A jak wysoko - w porównaniu z lotnictwem - wznieść się może pokonane w zdobywaniu nieba ptactwo ?

Póki co, można publikować treści dowolne z wyłączeniem tych, które kogoś osobiście obrażają (pomawiają) Bez konsekwencji można natomiast upowszechniać wszystko, co obraża rozum i intelektualny dorobek ludzkości. Zresztą już w 1509 r Erazm z Rotterdamu wydał swą gorzką „Pochwałę głupoty”, której niewesołe konkluzje aktualne są i w dzisiejszej rzeczywistości. I nie tylko w sferze polityki. Są jednak dziedziny, jakich uprawianie do korzystania z rozumu i wiedzy zobowiązuje. W tym także dziennikarstwo i publicystyka we wszelkiego rodzaju „nośnikach” informacji. Zwykła uczciwość zawodowa wymaga, że jak czegoś nie ogarniamy, to się douczmy lub zajęcie porzućmy

Słowacja, droga Michałowce – Preszów. Na skraju miejscowości Podlipniki do przydrożnego zajazdu zwabia jadących wyeksponowany na parkingu Ił-14, dokładniej jego czechosłowacka licencja Avia 14 T. Okazały samolot ( 31,7 m rozpiętości) jest w dobrym stanie zewnętrznym, więc i wart uwagi.
Produkowane od 1952 r sowieckie pasażerskie Iły- 14 ( 26 – 32 miejsc ) używane były w ZSRR i w „demoludach”, m.in. PLL „LOT”. W 1957 r ich produkcję rozpoczęła Czechosłowacja, wykonując w różnych wersjach 206 egzemplarzy ( jeden trafił do „LOT-u”) Avia 14 oznaczona literka ”T” to wojskowy samolot transportowy, wyróżniający się dodatkowymi zbiornikami paliwa na końcach skrzydeł.
Warto zaznaczyć, że produkcja Iłów-14 nie była dla naszych sąsiadów osiągnięciem szczególnym – podczas okupacji niemieckiej czeski przemysł lotniczy wykonywał dwadzieścia parę typów maszyn niemieckich – od Bucker Jungmannów po olbrzymie czterosilnikowe Ju- 290, a także m.in. myśliwskie Meserschmitty 109 i odrzutowe Me-262. Większość tych samolotów produkowano jeszcze kilka lat po wojnie.

Kontynuując w dalszym ciągu temat gigantów przestworzy - Ernest Gann.Jako twórca beletrystyki lotniczej nie tak znany w Polsce , jak - słusznie na pierwszym miejscu – Antoni Saint- Exupery.
Urodzony w 1910 roku, pilotem zawodowym został Gann w latach 30-tych, latając DC-2 i DC-3 (C-47 ) ich następcą DC-4 ( C-54 ) oraz C-87 ( transportowa wersja bombowca B-24 „Liberator”) W czasie II wojny latał bowiem w Air Transport Command - od Dalekiej Północy i Arktyki, przez tropiki Brazylii i Afryki po Indie i dalej poza Himalaje. Po wojnie wrócił do lotnictwa pasażerskiego i prowadził DC-4 do czasu upadku firmy lotniczej na pocz. lat 50- tych. Oddał się wtedy swej drugiej pasji – żeglowaniu. Przez kilka lat łowił ryby w Pacyfiku, by następnie przemierzać morza i oceany pod żaglami, przeważnie na swej brygantynie „Albatros”. Latania całkiem nie porzucił , na zdjęciach widać, że posiadał Cessnę 172 , a ostatni swój lot odbył parę tygodni przed śmiercią w 1991 r.

Jak w czas świąteczny jakiś temat lotniczy wpasować ? Z kolejnej serii zdjęć "airliners"ów" Krzysztofa takie skojarzenie - zebrana razem kolorystyka pasażerskich i pochodnych "liniowców" to jarmark krzykliwych barw, koszyk jaj wielkanonych i to w łowicko-zalipiańskim wydaniu. Jaja wielkanocne dzielą się w sposobie zdobnictwa na pstrokate pisanki i jednobarwne kraszanki , podobnie też komunikacyjne liniowce. Prześledźmy to w materii zdjęć wykonanych w polskich airportach. Lecz wcześniej odrobina historii.

Tak zatytułował Krzysztof Bartoszewski zestaw swych zdjęć wykonywanych od 2011 r na lotniskach Okęcie i Balice, może gdzięś jeszcze - istotne, że fotografie powstawały z użyciem silnych teleobiektywów wysokiej klasy. Umożliwia to rejestrację wizualną samolotów w bardzo dużym zbliżeniu, z doskonale widocznymi szczegółami, ale prowadzi też czasem do nieuniknionych nienaturalnych "przerysowań" perspektywy - zbliżenie optyczne skraca i ścieśnia widok. Podsumowując - oko aparatu inaczej widzi niż nasze i trzeba to przyjąć.
Niezależnie od tego znane maszyny latające widziane pod różnym kątem wyglądają czasem nie do poznania i wręcz niesamowicie .

W 1929 r powstało państwowe przedsiębiorstwo Polskie Linie Lotnicza "LOT".
Dla jubileuszu matematyczno- graficznie lepiej wygląda 50 lub 75 lat, niemniej 90 lat egzystencji firmy - w przeciwieństwie do człowieka - dobrze świadczy o jej kondycji i widokach na przyszłość. Dzieje naszego Stowarzyszenia poprzez budowę RWD-5R związane są emocjonalnie z PLL "LOT" - najhojniejszego sponsora fundacji budowy samolotu i to ze strony przedsiębiorstwa, i ze strony pracowników. Dlatego zbudowana erwódka otrzymała znaki SP - LOT , choć jest też inne tego uzasadnienie.. A kapitanami lotowskich Boeingów 767 byli nasi koledzy - ś.p. Prezes SLE Ryszard Jaworz i Józek Wójtowicz.

Chodzi tu o szczyt w Beskidzie Małym o tej nazwie. Nazwy Żar, Wdżar, Żdżar, częste w Karpatach,  pochodzą od wypalania ( żżarzania ) pod pastwiska zalesionych wierchów. Z owych pastwisk najbardziej znany dziś jest Żar nad Międzybrodziem ( krater zbiornika wodnego elektrowni na szczycie, kolejka turystyczna i lotnisko Górskiej Szkoły Szybowcowej )
Taką rzecz z tutejszym  szybownictwem związaną ktoś mi przed laty przekazał .
Znany szybownik akrobacyjny - nie pamiętam, czy właśnie TEN – miał się założyć z grupą znajomych, że potrafi przy okazji pokazowego lotu szybowcem rzucić ich z wrażenia ( czy przerażenia ) na ziemię. I zakład wygrał. Miało się to wszystko rozegrać na lotnisku Żar. Absorbowała mnie trochę ta awantura, bo nie wyobrażałem sobie, by Mistrz posunął się do prostackiego i ryzykownego przelotu tuż nad głowami ustawionej na lotnisku grupy ludzi.
Może to tylko lotnicza bajęda ?

Dodaję uzupełnienie  po otrzymaniu od Krzysztofa Bartoszewskiego zdjęć z Żaru z lat siedemdziesiątych, a więc już dziś historycznie dostojnych. Na pierwszym z nich - nie najlepszej jakości - widok ze stoku Żaru na dolinę Soły. Dwa pozostałe przedstawiają naszego kolegę Krzysztofa będącego w bliskiej komitywie z pięknym szybowcem wyczynowym Mucha Standard ; w tle zdjęcia nr 3 budowa obiektów Górskiej Szkoły Szybowcowej, obok widoczne wybrzuszenia terenu wspomniane w artykule poprzednim.

Jak pod nogami błotnista szarzyzna, gdzie lepiej uciec, jak nie w zaśnieżone góry i jeszcze wyżej, gdzie i jaśniej, i szerzej . A zawsze z dobrą myślą o tych co na ziemi , a z pamięcią o tych, , co już w ziemi. Bo tak to - według mojego odczucia  - ujął na zdjęciach Krzysztof . Popatrzmy .