STOWARZYSZENIE LOTNICTWA
EKSPERYMENTALNEGO

EAA 991

Na bezludnym od wielu dni niebie, udało mi się coś swojskiego wypatrzyć, jakby skorupkę wielkanocnego jajka. Od paru tygodni Polacy wytrzymują w większości areszt w swych ubikacjach, po lasach trwa permanentna zabawa władzy z młodzieżą w policjantów i złodziei, a jak już, nie daj Boże, wyjdziesz z domu nie waż się szybciej przebierać nogami, kosztuje to nawet kilkanaście tysięcy.
 

Taka przypowieść – nauczyciel biologii ma w planie lekcję o pratchawcach, ale do miasteczka przyjechał cyrk i ulicą przed szkołą prowadzą słonia. Czy można w tej sytuacji nudzić o jakichś pierwotniakach ?
Więc i ja pomyślałem, że skoro miałbym tu teraz napisać co dla lotników i nie lotników, to czy godzi się o naszych „pratchawcach”, gdy larum, panie Wołodyjowski, grają, bo zaraza. Nie czerwona, nie tęczowa, ale prawdziwa.
Z czym się to pojęcie mogło do niedawna kojarzyć ?

Żeglarzom – stopy wody pod kilem, za to temu Jagielle na winiecie, to życzyć minimum przestrzeni nad czy pod głową ? Lepiej może ogólnie – dużo powietrza !
Jakież to ono jest np. aktualnie ? I co to słowo przez wieki oznaczać mogło ?
Oddajmy głos Ewangeliście - „ ...tedy rzekł (Jezus) powietrzem ruszonemu : wstań, weźmij łoże swoje, a idź ...” ( Mat. IX) W wiekach średnich, a i później, Europa drżała przed morowym powietrzem, a zapowietrzonych obchodzono najszerszym łukiem. W każdym razie z powietrzem lepiej było mieć nic więcej niż do życia potrzeba.
Dotyczyło to również kwestii „latania po powietrzu” na wzór ptaków, gacków czy innych insektów. W odniesieniu do ludzi awiatyka już w warstwie językowej nie oznaczała w staropolszczyźnie nic dobrego. Przykładem rzeczowniki „latawiec” czy „latawica” - to drugie do dziś jest antykomplementem.

Były . Zdjęcia ponożej pochodzą wszystkie z obecnego stulecia, ale już nie z ostatnich dwóch czy trzech lat. Szybko to idzie ...
I pytanie, kiedy śnieg  na tych lub podobnych obrazkach zachowany zostanie jedynie w archiwum dziedzictwa narodowego.

Fot. ZbS

No i 12 lutego pozostawiliśmy ś.p. Gienia w jego ostatnim miejscu na ziemi w Międzybrodziu Żywieckim, w pobliżu lotniska Żar, z którym również był jakiś czas związany. Z cmentarza na wzgórku widok na głęboko wciętą między szczyty Beskidu Małego kotlinę Soły z dwoma jeziorami ; na południe Beskid Śląski rozpoczynający ciąg gór łuku Karpat, który przed laty przeskakiwał w burzy "Kukułką" w swej "ucieczce na południe". Tak się też złożyło, ze po powrocie do kraju swoje zmieniane kilkakrotnie miejsca zamieszkania wybierał zawsze - on, człowiek z równin - właśnie w górach. I tak się jeszcze złożyło, że na tym cmentarzu spoczywa również płk Bolesław Zoń, pilot doświadczalny, który w 2000 roku dokonał pierwszego oblotu RWD- 5R.
Niech im obydwu ta ciężka górska zienia lekką będzie.
W imieniu Rodziny Eugeniusza, przyjaciół i oczywiście Stowarzyszenia Lotnictwa Eksperymentalnego dziękujemy Wszystkim, którzy czy to realnie, czy duchowo wzięli udział w smutnych obrzędach pochówku naszego Prezesa Honorowego i Kolegi.

 

 

Kiedy w 1995 roku po raz pierwszy przyjechałem do Bielsko-Białej na zebranie Stowarzyszenia Lotnictwa Eksperymentalnego miałem 17 lat, ON był już w „wieku emerytalnym”. Ja dopiero co ukończyłem III klasę szybowcową , ON miał „Trzy Diamenty” od 30 lat. Miał żonę, córkę, samolot i własną historię/legendę o „Kukułce”. Ja nie miałem pojęcia, co będę robił po liceum. Wydawałoby się, że dzieli nas Wszystko … a ja czułem, że spotkałem „bratnia duszę”, dla której wartości takie jak „szacunek do osiągnięć naszych „ideowych ojców” w dziedzinie polskiego lotnictwa czy wizja lub raczej potrzeba rozwoju małego-prywatnego amatorskiego lotnictwa stanowiły najwyższy imperatyw.
Pewien mój znajomy pilot napisał kiedyś, że „..każdy powinien mieć swojego mentora , mistrza ,…. Eugeniusz Pieniążek był moim GURU!

Wieść o śmierci Eugeniusza upowszechnił cały szereg nekrologów ; wszystkie niemal w hołdzie pamięci Zmarłego skoncentrowały się na przywołaniu jego „ucieczki” napowietrznej z PRL na Zachód w kabinie własnoręcznie zbudowanego jednoosobowego samolociku. Słowo „ucieczka” w cudzysłowie nieprzypadkowo, bo Gienek nie lubił tego określenia w stosunku do swego szaleńczego przedsięwzięcia z 1971 roku - Ucieczka kojarzy się z tchórzostwem, a ja odważyłem się na ryzykowną, ale w końcu zwycięską próbę przebicia się do wolnego świata.

Tę amerykańską historię zacznę od polskich akcentów. W 1947 r młody lotnik Paul MacCready zakupił polski szybowiec „Orlik II” , co było dobrym wyborem, bo dwukrotnie wygrał na nim zawody panamerykańskie, a w Sylwestra 1948 pobił światowy rekord wysokości - 9600 m n.p.m. MacCready (1925 – 2007) miał umysł analityczny, po dogłębnym przebadaniu walorów „Orlika”, stwierdził, że jego doskonałość wyraża liczba 29 ( bardzo wysoka jak na szybowiec z 1937 r) przy sposobności opracował OSS ( Optimal Speed Selector) – przyrząd do obliczania optymalnej prędkości szybowca zwany powszechnie „krążkiem MacCready’ego”.
Tabele liniowe wykazujące zależność prędkości, a więc i zasięgu szybowca od pionowych ruchów powietrza wykonał już przed wojną nasz wybitny lotnik i konstruktor Witold Kasprzyk ( pisałem o nim na tej stronie przed paru laty) ale obrotowy pierścień pomysłu MacCready’ego z podziałką prędkości umieszczony na obwodzie tarczy wariometru to wynalazek genialny w prostocie, mimo postępu do dziś stosowany.

 "Jak  mam trochę czasu, to tak sama coś kombinuję ..." / Pani Pelagia z nieodżałowanego Kabaretu Tey /