Chodzi tu o szczyt w Beskidzie Małym o tej nazwie. Nazwy Żar, Wdżar, Żdżar, częste w Karpatach, pochodzą od wypalania ( żżarzania ) pod pastwiska zalesionych wierchów. Z owych pastwisk najbardziej znany dziś jest Żar nad Międzybrodziem ( krater zbiornika wodnego elektrowni na szczycie, kolejka turystyczna i lotnisko Górskiej Szkoły Szybowcowej )
Taką rzecz z tutejszym szybownictwem związaną ktoś mi przed laty przekazał .
Znany szybownik akrobacyjny - nie pamiętam, czy właśnie TEN – miał się założyć z grupą znajomych, że potrafi przy okazji pokazowego lotu szybowcem rzucić ich z wrażenia ( czy przerażenia ) na ziemię. I zakład wygrał. Miało się to wszystko rozegrać na lotnisku Żar. Absorbowała mnie trochę ta awantura, bo nie wyobrażałem sobie, by Mistrz posunął się do prostackiego i ryzykownego przelotu tuż nad głowami ustawionej na lotnisku grupy ludzi.
Może to tylko lotnicza bajęda ?
Przypomniała mi się w 1998 r podczas pierwszych odwiedzin lotniska Żar – dolnego, bo górne poznałem jako jeszcze czynne. Otóż mając trochę czasu dla siebie, włóczyłem się fotografując to i owo. Dla lepszej perspektywy podszedłem w górę wzdłuż nieczynnego toru wyciągu szybowcowego. Mniej więcej na wysokości budynku Górskiej Szkoły Szybowcowej było wtedy na stoku wybrzuszenie terenu zniwelowane później przy budowie dolnej stacji pasażerskiej już kolejki szynowo- linowej. Widok stamtąd na góry, dolinę Soły i lotnisko był znakomity. Z tym, że z miejsca, w którym stałem nie widać było końcówki toru kolejki szybowcowej z rampą i ustawioną na szynach platformą transportową. Używając terminologii wojskowej, znalazła się wraz z podnóżem owej buli terenowej w „polu martwym”.
I nagle olśnienie – to tu ! Co tu ? Tu pan pilot polecił zakładającym się podejść z nieodległego hotelu w budynku szkoły. Sam udal się w dół na lotnisko i po wyholowaniu rozpoczął szybowcem program akrobacji, wytracając stopniowo wysokość, wreszcie przymierzył się do lądowania pod stok, czyli w kierunku obserwatorów i po chwili zniknął w owym „polu martwym”. Ale tylko po to, by wykorzystując prędkość i właściwości akrobacyjnego szybowca „wystrzelić świecą” tuż nad niewidocznym zboczem wprost przed stojących na pagórku i nie oczekujących już żadnej powietrznej sensacji obserwatorów. Szybowiec nie musiał nawet bardzo blisko przelecieć, by odruch „Lotnik, kryj się !” zadziałał szybciej, niż pomyśli głowa .
Czy tak na pewno było - nie wiem, ale być mogło, bo chyba tylko na Żarze istniały ku temu topograficzne ukształtowania.
Z górnego lotniska pozostał,dziś jedynie budynek "meteorologiczny", poprowadzoną na szczyt w związku z budową elektrowni szczytowo- pompowej szosę - z rzeczywistą czy iluzoryczną anomalią grawitacyjną na jednej z serpentyn - zamknięto chyba dla ruchu powszechnego po uruchomieniu nowej/starej kolejki szynowo- linowej.
A lotniczy Żar przeżywa dziś jakoś nie pierwszy w swej historii kryzys - miejmy nadzieję, że jak poprzednie pomyślnie zakończony.
Zdjęcia : Nr 1 - 14 ZbS , 15 - 20 L. Solewski
