STOWARZYSZENIE LOTNICTWA
EKSPERYMENTALNEGO

EAA 991

Żeby jakoś uczcić jubileusz strony - drugie pół miliona już nie zaistnieje - wykombinowałem wyszczególnić fotograficznie listę aparatów latających Stowarzyszeinia  i samych Towarzyszy, co tam kto z Nich posiada lub posiadał . Przepraszam wszystkich, których inwentarz aero pominąłem z braku materiału dokumentacyjnego.

Pół miliona nie pół miliarda. Ale jak nie cieszyć się z odwiedzin ? 25 listopada ubiegłego roku licznik wybił stroniczce 400000 "luknięć", myśłałem, że na następną setkę tysięcy poczeka się ponad rok - a to tu już po dziewięciu miesiącach,  w nocy 25/26 sierpnia.
Arytmetycznie wychodzi, że średnio było 366 wejść na dobę. A że statystycznie w tym okresie więcej było na stronie tekstu niż obrazków, cieszy, że ludziom gramotnym chce się jeszcze czytać .

Słońce pali, a ziemia idzie w popiół prawie,
Świata nie znać w kurzawie ;
Rzeki dnem uciekają ...
       Pisał przed laty niejaki Kochanowski ( Jan ) dowodząc, że w XVI wieku też nie mieli lekko. Jakby nie było, gdy wokół dzieją się - nie tylko w pogodzie - sprawy katastrofalne, w skutkach nieodwracalne, ludność się bawi - nie wyłączając ludu latającego miast i wsi. Nie partycypując w tych hazardach, mam tylko pokątne wieści na temat a to dalekich przelotów na imprezy, a to wożenia Jakiem 18 gen. M. Hermaszewskiego. Mało to konkretne, a coś napisać muszę. Odejdę od aktualności, powracając do rzeczy wyartykułowanych poprzednio.

 

                                    Polacy w US Air Force

 

Franciszek   Gabryszewski ( Francis Gabreski, Gabby)   * 1919   + 2002

 

"Mój Boże ! To było najstraszniejsze pół godziny w moim życiu !" - tak instruktor skomentował lot późniejszego asa lotnictwa USA. Ale był rok 1940 i rosło zapotrzebowanie na pilotów. Gabby dostał mimo wszystko skierowanie do wojskowej szkoły lotniczej. Ukończył ja z też nieciekawymi notami w 1941 r i otrzymał przydział do jednostki myśliwskiej na Hawajach. Zawziął się. Codziennie przynajmniej godzinę poświęcał lataniu na P-36 i P-40 . I dało to oczekiwane efekty.
7 grudnia 41 nastąpił japoński atak powietrzny na Pear Harbour . Amerykańska prasa nie mając zwyczaju klękania przed cierpiętnictwem i bohaterszczyzną rzecz skomentowała - Nasza marynarka została przyłapana ze spuszczonymi portkami !
Nie lepiej było z lotnictwem, wszystkie hawajskie lotniska zostały zmasakrowane, ale kilku myśliwcom USA udało się wystartować i zestrzelić 12 maszyn japońskich - coś na kształt gola pocieszenia strzelonego przez drużynę przegrywającą "do 27". Wśród tych nielicznych wystartował do walki  na P-36 - choć bez osobistego sukcesu -  F. Gabryszewski . Polak z amerykańskim obywatelstwem.
Jego pochodzący z Lubelszczyzny ojciec wyemigrował do Pensylwanii przed I wojną . Franciszek wychowany tam w skupisku polonijnym odczuwał silny związek z Polską , dla niego wojna z Hitlerem zaczęła się już w 1939 r. Dlatego w 1942 r poprosił o przeniesienie do Wlk Brytanii i odbył staż bojowy w polskim Dywizjonie 315 . Spitfire'y IX okazały się o niebo lepsze od myśliwskich Curtissów, na których dotychczas latał, ale zwycięstw powietrznych w dalszym ciągu nie uzyskał . Za to Polacy nauczyli go swej taktyki walki, którą wykorzystał w dalszej służbie, gdy w 1943 upomniały się o niego US Air Force. Znalazł się w stacjonującej w Anglii 56 Grupie Lotniczej pułkownika Zemke . Przesiadka ze Spitfire'a na Thunderbolty to jakby z motocykla na ekspresową lokomotywę, ale Gabby szybko opanował potężne możliwości tego samolotu. I rozpoczął serię zwycięstw powietrznych - do 5 lipca 44 r zaliczył ich 28, co dało mu I miejsce wśród lotników amerykańskich na froncie europejskim. I co istotne , wszystkie zestrzelone maszyny były myśliwcami ( ! ) Dowodzony przez niego Dywizjon 61 też był najskuteczniejszy, zaliczając 248 zestrzeleń.
20 lipca Franciszek miał w ramach urlopu lecieć na ślub z oczekującą w Stanach narzeczoną. Wylot z Anglii miał nastąpić wieczorem, więc Gabby na ochotnika dołączył do wyprawy nad Niemcy. Tym razem w powietrzu nie napotkano nieprzyjaciela, ale zauważył lotnisko z bombowcami. Zaatakował i ... "przefajnował" - zszedł zbyt nisko, zawadził śmigłem o ziemię i w rezultacie musiał parę kilometrów dalej przymusowo lądować. Niewola. Obóz w jakim się znalazł "gościł" wielu kolegów z 56 Grupy i ... samego dowódcę Huberta Zemke. A niemiecki komendant miał powitać nowego jeńca słowami -
Hello Gabby ! Oczekiwaliśmy na ciebie od dłuższego czasu -
A Katherine musiała na narzeczonego jeszcze prawie rok poczekać.
Po 1945 r Gabryszewski nadal służył w lotnictwie USA ; wziął udział na F-86 "Sabre" w wojnie koreańskiej. Zaliczono mu 6,5 zestrzeleń sowieckich Migów-15. W ogólnej liczbie zwycięstw w dalszym ciągu pokonanymi przeciwnikami były samoloty myśliwskie.
W służbie Francis Gabresski był do 1987 r . Kilkakrotnie odwiedził stary kraj, ostatni raz w 2001 roku.

 

/ i na dziś to tyle, bo za dużo już byłoby do czytania /

                                                                                                                                    ZbS

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pod tym tytułem autobiograficzna opowieść o wojennej ( i nie tylko ) odysei pilota Witolda Łanowskiego - "Lanny'ego" ( 1915 - 1993 ) postaci znanej od dawna modelarzom z powodu oryginalnego "performance" polskiej szachownicy na jego Thunderbolcie w amerykańskiej 56 Grupie Myśliwskiej zwanej Watahą Zemkego. W niej dowódcą 61 Dywizjonu był Francis Gabreski ( Franciszek Gabryszewski ) który ściągał do formacji co lepszych pilotów polskich bez przydziału, po zakończonej turze lotów w RAF itp.

Wiadomość brzmiała - we środę 25 07 w krakowskim Muzeum nastąpi próba odpalenia silnika P-11c. Okazja zobaczyć i posłuchać pracę słynnego "Bristol Merkury" - pojechałem ! Zapowiedź okazała się nazbyt optymistyczna. - Staramy się, by w stulecie lotnictwa polskiego "Puławszczak" sam poobracał śmigłem - powiedzieli pracujący przy samolocie panowie - ale dzisiaj to się jeszcze nie uda !

Łososina Dolna  21 lipca 2018 roku .
Lotnicze ifestyny regionalne nie mogą dorównać ilością i rozmaitością prezentowanych statków powietrznych imprezom renomowanym, co nie znaczy, że nie są w stanie zaimponować pokazem czegoś, co niekoniecznie zobaczymy gdzie indziej. Prócz tego aerokluby miewają własne lub "przytulone" rarytety w postaci rzadkich typów samolotów itp. atrakcji. W Łososinie Dolnej jest takowym grupa akrobacyjna FIREBIRDS , a pewnie też eksploatowane przez SLE samoloty RWD-5R , Jak- 18 czy zbudowany przez J. Kołodzieja Tulak 912S .
A poniżej mój fotoserwis z pikniku 21 lipca.

Zb.S.

Mama przestrzegała - Nie używaj brzydkich słów !  Ale ja tu nie o polityce, chcę o o samolotach myśliwskich ZSRR konstrukcji A. Jakowlewa z okresu II wojny - Jak- 3 i Jak- 9 konkretnie. Jakowlew, będąc w łasce Stalina,  odsunął konkurentów - skutecznie znacznie zdolniejszego Polikarpowa i z gorszym skutkiem Siemiona Ławoczkina. Wizualnie ładne masowo produkowane Jaki, miały zawyżane osiągi - żadna z licznych wersji Jaka- 9 nie osiągała szybkości 600 km/h ; lepsze trochę były Jak- 3, chociaż 700 km/h osiągnęła doświadczalna wersja Jaka- 3 dopiero parę lat po wojnie. Oczywiście, rzecz tu o samolotach z napędem tłokowym - z silnikami rzędowymi ; silniki gwiazdowe posiadały myśliwce Lawoczkina .

Odbył się jakoś na przekór pogodzie niemożliwej , w doskokach z lotniska Pobiednik podczas krótkich przerw między ulewami. Przy znikomej frekwencji widzów. Cóż się dziwić ? Na początek pokazów na pułapie 200 m przeleciały dwa Mi-24 i dwie transportowe Casy, to mogło zrobić wrażenie, ale gdy na tej - najniżej - wysokości latał cały ujęty w programie sportowo- turystyczny drobiazg ?

A w ogóle gdzie to jest ? No to bez GPC-a tak - Mazowsze . Powiat Otwock, przez Wisłę  na wysokości Góry Kalwarii Sobienie aż się mrowią : Sobienie Królewakie, Biskupie, Szlacheckie, Sobienie Kielczewskie Pierwsze (!)  i Sobienki ; są jeszcze w starych papierach S. Murowane i obecne gminne S. Jeziory.

Na dwudniowy piknik poleciały z Łososiny zgodnie z planem trzy załogi z SLE ( RWD, Jak 18, Tulak ) oraz Leszek i Mietek Remosem 3 . Zdjęcia Krzysztofa Bartoszewskiego ze zwyczajowo moim domyślnym , a więc i niedoskonałym komentarzem .

Zb.S.